مقدمه 

چگونگی خلقت انسان در قرآن اشاراتی به نطفه و کلماتی مانند صلب و ترائب و ماء دافق دارد که منشاء بسیاری از شبهات در باره خلقت انسان است. دانستن روند پیدایش انسان بر اساس آخرین نظریه های تائید شده علمی و مقایسه آیات در این مورد ما را در فهم مطالب این آیات و بر طرف کردن شبهات کمک می کند بسیاری از شبهات در باره خلقت انسان ریشه در پیدایش اولیه حیات در زمین اولیه دارد. بنابر این دانستن این مطالب ضروری است

امروزه بیوشیمی دانان ها در زمینه چگونگی پیدایش حیات در کره زمین  سعی می کنند با ارائه نظرات جدید معمای بزرگ ناشناخته را به کمک بررسی های علمی حل نمایند. الکساندر ایوانف اوپارین دانشمند زیست شناس معروف روسی اولین ماتریالیست بود که با بررسی ها و نظرات علمی خود در سال 1946 سعی نمود مسئله پیدایش حیات در زمین را وارد حوزه علم نماید. نظرات وی بیشتر جنبه ماتریالیستی و ضد فلسفه آفرینش توسط قدرت مافوق طبیعت است. مرکز ثقل نظریه او که تمامی فعالیت های علمی او را در این راستا شامل می شد. چگونگی پیدایش اولین  سلول زنده از میان طبیعت و بر اساس روش های علمی یا قوانین طبیعت است. مهمترین نکات این نظریه عبارتند از :

1- حیات مانند سایر پدیده های طبیعی از طبیعت مادی است بعبارتی از ماده بی جان منشاء گرفته است و هیچ نیروی معنوی که با ماده هم خوانی ندارد و از طریق ماده قابل فهم نیست در آن دخالتی ندارد. منظور خود بخود و اتفاقی

2-حیات زمانی می تواند ایجاد شود که از نقطه ای مادی شروع و به حرکت خود به جلو و یا بسمت پدیده پیشرفته تر ادامه دهد. حیات نمی تواند بدون مقدمه و ناگهانی  ایجاد شود. اصطلاحا دوره تکامل را باید طی کند.

3-در یک زمان مشخص از دوره پیدایش زمین می بایستی مواد اولیه طبیعی ساختار حیات در شرایط لازم ایجاد شود مانند کربن آب  آمونیاک و غیره و به مقدار فراوان – مواد اولیه سلول زنده اولیه

پایه و اساس نظریه های پیدایش حیات در کره زمین بر اساس نظریه او شکل گرفت و وارد حوزه علم و بررسی قرار گرفت 

معروفترین دانشمندان زیست شناسی در باره نظریه اوپارین مطالب زیر را بیان داشتند و من می خواهیم در پایان از این نظرات مطلب خودم را در اثبات نظریه قرآن بیان کنم. باید اذعان کنیم که آزمایشات و بررسی های علمی انجام شده بسیاری مورد تائید علم قرار گرفته است. البته در موضوع خاص مورد بررسی.

S.E.Bresler  از موسسه فیزیک هسته ای و آکادمی دانشمندان روس در آن زمان اظهار داشت جهش های ناگهانی می تواند مهمترین نیروی پیش برنده تکامل  باشد و این بویژه در زمان پیش بیولوژیکی ایجاد سلول حیات اتفاق افتاده باشد .ماده بیجان در دوره هائی و یا دوره ای باعث بوجود آمدن ماده جاندار شد.

Dean H, Kenyon  از انستیتو سلول و مولکول بیولوژی دانشگاه سانفرانسیسکو آمریکا نظر داد که اوپارین چهارچوب تئوری پیدایش حیات که بر پایه آزمایشات علمی استوار بود را ارائه داد. نظرات او بر پایه تئوری داروین بنا شده که بخصوص در باره زمان پیش بیولوژیگی نیاز به بررسی بیشتری دارد (نظریه داروین بیشتر زمان خیلی کمتر از یک میلیارد سال تا کنون را شامل می شود. پدیده حیات مسائل بسیار پیچیدهای دارد که با تئوری تکامل داروین همخوانی ندارد. بویژه پیدایش و مکانسیم تشکیل DNA ) 

John Keosian از لابراتوریم بیولوگی دریائی در وید هول آمریکا می گوید، قبلا باور عمومی بر این بودکه پیدایش حیات هیچ وقت با آزمایشات طبیعی قابل شرح دادن نیست به دو دلیل یکی اینکه فقط  موجود زنده می تواند ترکیب آلی بسازد و دوم پیدایش خود بخودی حیات با آزمایشات امکان پذیر نیست (آزمایشات ردیس تا پاستور). اولین مورد آزمایشات میلر اوپارین را ذوق زده کرد. اما آزمایشات بعدی بدلیل مشاهده تناقضات فراوان از جمله پیدایش دو نوع ایزومر  الفا و بتا از هر مولکول آلی در کنار هم  تاکنون نتوانسته اند تائید علمی بگیرند. آزمایشات متعددی برای رسیدن به نقطه آغازین حیات توسط دانشمندان تا کنون انجام شده و تا اندازه ای  به چها رچوبی مشترک و مورد تائید علم دست یافته اند.

اما نکات لاینحل زیادی پیش پای دانشمندان قرار دارد. از آنجائیکه آغاز حیات در زمانی صورت گرفته که پوسته خارجی زمین دستخوش تغییرات بسیاری شده است، دسترسی  به سنگواره و فسیل از آن زمان امکان پذیر نمی باشد. سئوال اصلی در مبداء حیات برای دانشمندان رخداد این حادثه بر اساس ضرورت و برنامه ریزی از پیش تدوین شده آفریدگاری توانا بوده است یا پیدایش حیات اتفاقی و بی برنامه  صورت گرفته است. در روی زمین بوده و یا از فضا به زمین انتقال یافته. حیات امری طبیعی بوده و یا حادثه ای ماوراء طبیعی و از خارج از محدوده ماده صورت گرفته است. نکات کلیدی این سئوالات را قران مجید دقیقا پاسخ می دهد و فراتر از علم امروزی موضوع حیات را اعلام کرده است که متاسفانه با تسلط بینش و افکار قدیمی بر آیات پیدایش حیات، نظرات علمی قران هم چنان در هاله ای از ابهام  که ساخته و پرداخته ذهنیت متحجرانه خود ما  است پنهان شده است

امروزه بیوشیمی دانان ها از قبیل  راین هارد کاپلان ،دیکر سان و ارنس مایر  و بسیاری دیگر موضوع آغاز حیات را وارد بحث ها و تجسس های علمی کرده اند  چگونه از ماده بی جان حیات پدید آمد و چه عوامل مهم وکلیدی دست اندر کار پیدایش حیات بوده اند. اخیرا پرفسور کاپلان زیست شناس معروف آلمانی عنوان کرده است که آغاز حیات از نطفه بوده است. نطفه ای که خود به خود و بدون دخالت پدیده نر و ماده قابلیت تکثیر پذیری را بدست آورده و این سر آغاز پیدایش حیات بوده است. با پیدایش علم ژنتیک و توسعه آن دانشمندان به این نتیجه رسیدند که اولین موجود زنده باید ساده ترین مولکول ژن باشد و از آنجائیکه ساختار نطفه بر تحولات ژنوم است بایدمنشاء حیات هم از نطفهاولیه حیات باشد.قران در این ارتباط میفرماید- أَ لَمْ يَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِيٍّ يُمْنی- آیا انسان نطفه تقدیری نبود که مقدر می شود. آیا انسان نطفه تحت برنامه ریزی و نرم افزاری الهی (تقدیرالهی) نبود که مقدر می شود(به بار مینشیند). چقدر زیبا و پر مفهوم یکی از معانی منی تقدیر است. معنای دیگر هم دارد مرگ ،قضا و قدر، آرزو  و در زبان عربی آب مرد هم اصطلاحا منی گویند. مدت زمان مدیدی است که تمامی معانی دیگر کنار گذاشته شده و به معنی آب مرد چسبیده ایم و به رحم زن وصلش کرده ایم آیا با خود فکر نکرده ایم که آب مرد به تنهائی نمی تواند نقش اساسی در ایجاد نطفه داشته باشد. آیا خداوند متعال که علم مطلق است آب مرد را اساس خلقت انسان می داند و زن را قرار مکین. الم یک نطفه من منی یمنی. به علاوه صحبت از خلق کردن اولیه است. معنی خلق یعنی ایجاد برای اولین بار از چیز دیگر و آن چیزی که خلق می شود قبلا  وجود نداشته است. بنظر اینجانب در هیچ جای قرآن هنگام صحبت از نطفه  از آب مرد و رحم زن اشاره ای نشده و این از تصورات ذهنی ما از گذشتگاند بسیار دور است. بهتر است با این دید هم آیات را بررسی کنیم شاید زوایای تاریک آن روشن شود. اگر چه نظرات علماء عظام مهم است این یک پیشنهاد تعبیری است  بر پایه اخرین نظریه علمی انشاء لله مورد توجه آن بزرگواران قرار گیرد و خدمت ارزنده و ثوابی برای بانی این تغییرات ذهنی بر این قبیل آیات نصیب آنها شود. آیات متعددی در قران وجود دارد که منی به مفهوم آرزو یا برنامه ذهنی است مانند این آیه ام للانـسـان مـا تـمـنى-نجم 24. آیا برای انسان چنین قدرتی در نظر گرفته شده که آرزو هایش  را جامه عمل بپوشاند. منی تقدیر الهی است و تقدیر الهی هم به معنی برنامه ریزی از پیش تدوین شده الهی است خداوند متعال برای خلقت انسان برنامه تدوین شده قبلی داشته و از این جهت می فرماید 

قُتِلَ الْانسَانُ مَا أَكْفَرَهُ مِنْ أَىّ‏ِ شىَ‏ْءٍ خَلَقَهُ مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَه ثمُ‏َّ أَمَاتَهُ فَأَقْبرَهُ  17- 12 سوره عبس  –مرگ بر انسان باد چه چیز او را کافر ساخت (چرا ناسپاس و پوشاننده حقیقت است ) از چه چیزی خلق شد از نطفه خلق شد و سپس او را در چهار چوب تقدیر الهی قرار داد و راه تکامل و انسان شدن او را هموار ساخت  و مرگ سرنوشت او است که او را می میراند و محو می کند. (قبر محل محو شدن آثار مادی انسان است تا روز قیامت ) و آیه دیگر را مرور می کنیم –هل أَتىَ‏ عَلىَ الْانسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيً مَّذْكُورًا إِنَّا خَلَقْنَا الْانسَانَ– مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعَا بَصِيرًا إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا  سوره  دهر1الی 3 آیا بر انسان در بین دوران  زمانی نگذشت که چیز قابل ذکری نبود (لم یکن شیئ جزء سر نوشت تکاملی او از نقطه آغاز بدا خلق الانسان است –بود ولی قابل ذکر نبود آن هم در دنیای مادی ) بدرستی که ما انسان را از نطفه  مختلط بدون نر و مادینگی- سلول اولیه حیات که مختلط است –نطفه ای که در معرض  برنامه ریزی خلقت قرار گرفته بود –نبتلیه- مبتلا به گذراندن برنامه ریزی خلقت بود و این نطفه را  (تا آنجا تکامل دادیم  که در آن حس) شنوائی و بینائی قرار دادیم .و راهش را هموار کردیم ولی او شکر گذار است یا ناسپاس ( باید خود را نشان دهد). برای روشن شدن معنی  منی به عنوان طرح ریزی در ذهن یا آرزو رجوع می کنیم به آیه- وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ وَلَا نَبِيٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّيْطَانُ فِي أُمْنِيَّتِهِ فَيَنسَخُ اللَّهُ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آيَاتِهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ –حج 52 –ما قبل از تو(ای پیامبر گرامی) هیچ رسول ویا نبئی نفرستادیم مگر اینکه شیطان هنگامیکه آنها ایات الهی را با ارزو هائی که در ذهن داشتند مطابقت میدادند  ،شیطان در امنیه آنها (در آرزو ها و تصورات ذهنی آنها) دخالت می کرد و خداوند آن القائات شیطانی را از ذهن آنها پاک می کرد و بدین طریق آیات خود را محکم و تثبیت می کرد که خداوند عالم حکیم است. تمنی و امنیته و منی همه از یک مقوله هستند به معنی برنامه ریزی طرح شده در ذهن که همان آرزو است .خداوند متعال در ایه7 سوره سجده می فرماید- الَّذي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ خَلَقَهُ وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسانِ مِنْ طينٍ-خداوند تمامی چیز ها را در زمین به بهترین وجهه خلق کرد ( ماده را در زمین اولیه طوری آراست تا شرایط را برای خلقت انسان آماده کند و سپس خلقت انسان را از طین یعنی خاک یا ماده بی جان  آغاز کرد .تراب، طین،همه معنی ماده بی جان را می دهد. خداوند حیات را از ماده بی جان آفرید. در درون پروسه حیات خلقت انسان را آغازید و هر آغازی هم دنباله دارد پس پروسه حیات خلق الساعه نبوده. آغاز به معنی ابتدای یک دوران است. برای مفهوم دقیق تر توجه شما عزیزان را به آیه مهم حیات در قران جلب می کنم آیه اقوات. بر اساس آخرین نظریه علمی که اخیرا دانشمندان زیست شناسی به عنوان ایراد بر نظریه سلول اولیه حیات عنوان می کنند این است که زمانی سلول اولیه حیات که همان  نطفه است میت واند ادامه حیات دهد و تکثیر یابد که غذای مورد نیاز آن ها قبلا ایجاد شده باشد آن هم غذای قابل مصرف برای موجود زنده به تعبیر قران قوت و جمع ان اقوات است. غذای موجودات زنده بایستی از اسید های امینه خاص  و قندها و اسید نوکلئوتیدها و...تشکیل شده باشد البته به صورت مولکول های ساده به مقدار فراوان در دسترس باشد. آن هم نه در رحم زن که در دل طبیعت درست زمانی که نطفه نیاز به حفاظت دارد. ان هدیناه السبیل هموار کردن راه نطفه تکثیر پذیری اقوات یعنی دارا بودن ژن فرمان دهنده یا ار.ان.ای. حال آیه مهم علمی پیدایش حیات در زمین یا آیه اقوات را پی می گیریم.

چهار دوره اقوات که هیچ ارتباطی به شش دوره خلقت کائنات ندارد و کاملا مستقل است را مرور می کنیم آیات 9 الی 12 سوره فصلت در باره سیر تکاملی خلقت زمین است و آیه اقوات هم در درون آن قرار دارد. قُلْ أَ إِنَّکُمْ لَتَکْفُرُونَ بِالَّذِی خَلَقَ الْأَرْضَ فِی یَوْمَیْنِ وَ تَجْعَلُونَ لَهُ أَنْدَاداً ذٰلِکَ رَبُّ الْعَالَمِینَ‌ (9)زمین پس از جدا شدن از توده ابر خورشیدی در دو دوره خلق شد.این دو دوره بحث مخصوص به خود را می طلبد که انشاء الله مستقل و جداگانه بیان می شود دوره تکامل اتمی و دوره تکامل شیمیائی. این دو دوره  بر اساس آیه 10 همین سوره تا پیدایش رواسی ادامه داشته است یعنی پوسته جامد زمین و خداوند متعال برای همین از کلمه رواسی استفاده کرده است. رواسی کوه نیست کوه ها حدود 150 الی 400 میلیونسال قبل دراثر تحولات گسترش قاره ها ایجاد شدند .تا اینجا خداوند زمین را آماده برای خلقت حیات کرده است الَّذي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ خَلَقَهُ –و ایه 10 سوره فصلت وَ جَعَلَ فِیهَا رَوَاسِیَ مِنْ فَوْقِهَا وَ بَارَکَ فِیهَا وَ قَدَّرَ فِیهَا أَقْوَاتَهَا فِی أَرْبَعَةِ أَیَّامٍ سَوَاءً لِلسَّائِلِینَ‌- و در زمین از بالای آن رواسی را قرار داد و در آن برکت قرار داد ه و در آن اقوات را در چهار دوره تقدیر کرد. باز هم تقدیر الهی یا برنامه ریزی تدوین شده خداوند در خلقت اقوات. آنهم برای نیاز در خواست کنندگان سَوَاءً لِلسَّائِلِینَ‌ یا موجودات تازه خلق شده از ماده بی جان. چند نکته علمی و بسیار جالب در اینجا مطرح شده به گفته خداوند متعال  در آیات تفکر و تعقل کنید .اول اقوات ریشه در بداء خلق الانسان من طین دارد که آغاز اقوات است دوم در رواسی پوسته تازه تشکیل شده زمین و دقیقا بعد از دو دوره پیدایش زمین صورت گرفته .سوم یکی از این دوره دارای مهمترین حادثه حیات است آنهم تشکیل ماکرو مولکول های آلی زنجیره ای حاوی کدهای اطلاعات حیات RNAیا  DNA  و در دوره چهارم نطفه تشکیل می شود و خداوند نطفه تازه تشکیل شده که امشاج است یعنی در درونش پتانسل تکثیر پذیری بدون دخالت نر و ماده قرار داد را در این دوره خلق میکند. سپس خداوند آن را در جایگاه محکم و استوار قرار می دهد در غشاء هسته ای و سلولی. خلق فسوی و قدر فهدی - الَّذي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ في‏ أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ-نحل 4 أَ كَفَرْتَ بِالَّذي خَلَقَكَ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّاكَ رَجُلاً-انفطار7-و سوره مرسلات آیات 20 الی 23- أَلَمْ نَخْلُقكُّم مِّن مَّاء مَّهِينٍ فَجَعَلْنَاهُ فِي قَرَارٍ مَّكِينٍ إِلَى قَدَرٍ مَّعْلُومٍ- فَقَدَرْنَا فَنِعْمَ الْقَادِرُونَ –آیا شما رادر آب کم و ناچیز نیافریدیم و آ نرا در قرارگاه محکم و استوار قرار ندادیم تا زمان مقدر شده بر اساس تقدیر الهی و بر  تقدیر وبرنامه ریزی خود فائق آمدیم و چه برنامه ریزی توانائی انجام دادیم. برای روشن شدن بحث قرار مکین وماء مهین و زمان و کلید اصلی پیدایش حیات باید  بحث را به محافل علمی و آخرین نظریه ای ابرازی در باره پیدایش حیات بکشانیم و پس از روشن شدن موضوعات نظریه علمی قران را به صورت یک نوشتار کوتاه بیان کنیم. علاقمندان میتوانند ادامه این بحث را در مقاله  ماء مهین از تبدیل ملکول های منو مر به پلی مر دفع می شده در مرحله دوم اقوات در همین سایت مراجعه فرمایند-سید محمد تقوی اهرمی29 مهرماه1395 ویرایش جدید بهمن ماه 1399ویرایش جدید 8/10/1402